Uykunun Bağışıklığa Etkisi

Bağışıklık sistemi, vücudu dışarıdan gelen virüs, bakteri ve mantar gibi pek çok yabancı organizmaya karşı koruyan ve kişinin sağlıklı kalmasını sağlayan bir tür savunma mekanizmasıdır. Pek çok farklı mekanizmadan oluşan immün sistem, kişinin sağlıklı bir şekilde yaşamını devam ettirmesini sağlar. Bağışıklık sistemini güçlü tutmak için düzenli uyku son derece önemlidir. Yapılan araştırmalar, günde 6 saatten az uyuyan kişilerin 7 saatten fazla uyuyan kişilere oranla basit bir soğuk algınlığına yakalanma ihtimalinin dahi 4.2 kat daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Bu oran 5 saatten az uyuyanlarda çok daha yüksektir ⁽³⁾.

Akyuvarlar olarak bilinen lenfositler, bağışıklık sisteminin önemli bir parçasıdır. Kemik iliğinde üretilen lenfositlerin bir kısmı burada kalır ve B hücresi olarak tanımlanır. Büyük bir çoğunluğu ise timüse giderek T hücresine dönüşür. T hücreleri, virüs ve diğer toksinlerle mücadelede çok önemli bir paya sahiptir. Vücuda yabancı bir organizma girdiğinde B hücreleri, zararlı organizmaların üzerine yapışarak T hücrelerinin onları zararlı olarak algılamasını sağlar. T hücreleri ise bu organizmaları yok eder ve bu organizma ile tekrar karşılaşılması durumunda onları tanıyarak bağışıklık sistemini uyarır.
Yapılan araştırmalarda, yeterli uykunun T hücrelerinin çoğalmasını hızlandırdığı ve bu hücrelerin işlevini daha iyi yerine getirmesini sağladığı görülmüştür. Uyku sırasında vücutta oluşan bir diğer değişim de stres hormonu seviyesinin düşmesidir. Bu da patojenleri öldürmekle görevli olan T hücrelerinin oluşturduğu bağışıklık seviyesinin üst düzeyde olmasını sağlar ^(1,2). Sıkça sorulan "Günlük ne kadar uyumamız gerekir?" sorusunun yanıtı ise "Yetişkinler günde en az 7 saat uyumalıdır." şeklinde verilebilir.
Stres hormonu ve adrenalin seviyesinin düşmesini sağlayan uyku sayesinde kişi kendisini zinde ve güçlü hisseder. Kalitesiz ya da kısa süreli uyku ise hem kısa hem de uzun vadede kişinin yorgun, hâlsiz ve güçsüz hissetmesine neden olur ⁽¹⁾. Bu durum kişinin kolayca hasta olmasını ve zihin problemleri yaşamasını beraberinde getirir. Farklı bir deyişle, uyku süresi boyunca T hücrelerinin serbest bırakılması artışa geçer. Ayrıca T hücrelerinin kan dolaşımı yoluyla ilgili lenf düğümlerine ulaşması kolaylaşır. Bu da kişinin bağışıklık sisteminin güçlü kalmasına yardımcı olur. Kişinin daha kolay uyuyabilmesi için muz, vişne suyu, badem, nohut, yumurta ve süt gibi ürünleri tüketmesi önerilebilir ⁽⁴⁾.

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.