Çatlak Nedir, Nasıl Oluşur?

Çatlak Nedir?

Latince striya olarak isimlendirilen çatlaklar, oldukça sık karşılaşılan ve görünüş açısından can sıkıcı olabilen bir cilt problemidir. Karın, kalça, göğüs, sırt, koltuk altı ya da kasık bölgesinde oluşabilen çatlaklar renkleri ya da ortaya çıkış nedenleri göz önünde bulundurularak sınıflandırılır. Örneğin striae atrophica, derinin incelmesine bağlı olarak ortaya çıkan çatlak türüdür. Gebeliği takiben oluşan çatlaklar striae gravidarum şeklinde isimlendirilirken, gerilmeye bağlı oluşan çatlaklar striae distensae, kırmızı renkliler striae rubrae, beyaz renkliler striae albae, siyah renkliler striae nigra  ve koyu mavi renkteki çatlaklar ise striae caerulea  olarak tanımlanır.


Çatlak Oluşumu

Çatlak, cilt üzerinde birbirine paralel şekilde meydana gelmiş çizgiler olarak tanımlanabilir (2). Bu çizgiler kişinin normal deri görünümünden farklıdır ve renkleri mordan açık griye kadar değişkenlik gösterebilir (2). Aynı zamanda çatlaklara dokunulduğunda normal cilt yüzeyine göre daha girintili çıkıntılı oldukları fark edilebilir  (2). Bazı çatlaklarda yanma ya da kaşıntı gibi şikayetler de ortaya çıkabilir (2).

Derinin gerilmesine bağlı çatlak oluşması sık görülen dermatolojik problemlerden biridir (3). Genel olarak cilt gerginliğinin hızlı değiştiği durumlarda ortaya çıkan bu çatlaklar ilk başta kırmızı, pembe, mor, mavi ya da siyah renkli olabilir (3). Zaman içerisinde çatlaklar iyileşmesini tamamlar, ardından beyazlar ve giderek solmaya başlar (3). Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilen çatlakların oluşum mekanizmasının gerginlik artışı olması nedeniyle gerilmeye karşı duyarlı karın, kalça ve uyluk bölgesinde oluşma eğilimindedir (3).


Çatlak Oluşumu Nedenleri Nelerdir?

Kısa süre içerisinde hızlı kilo alınması cilt üzerinde ekstra bir basınç oluşumuna neden olur (3) Bu basınç artışının nedeni ise değişen vücut kütlesi ve yüzey alanına derinin gerginleşerek uyum sağlamak zorunda olmasından kaynaklanır (3). Hızlı kilo alımında olduğu gibi kısa zamanda hızlı kilo vermiş bazı kişilerde de çatlakların meydana gelebileceği unutulmamalıdır (3).
Vücut ağırlığındaki değişiklikler dışında birçok farklı durum da çatlak oluşumu ile sonuçlanabilir (3):

  • Gebelik,
  • Büyüme çağı,
  • Vücut geliştirme egzersizleri ile kas kütlesinin kısa sürede artırılması,
  • Kortikosteroid içeren kremlerin uzun süre kullanımı,
  • Kadın cinsiyet,
  • Obezite.

Bu durumlar dışında ailede çatlak şikayeti olan başka bireylerin varlığı özellikle genetik kökenli çatlaklarda bir risk faktörü olarak kabul edilir (3).


Çatlak Nasıl Geçer?

Kırmızı renkli çatlaklarda tedavinin temel amacı kırmızı görünümü ve ödemi azaltıp, çatlağın tahriş olmasını engellemektir (1). Beyaz çatlaklarda ise kolajen ve elastik liflerin üretiminin artırılması, yeterli sıvı alımının sağlanması ve varsa enflamasyon sürecinin (iltihaplanmanın) kontrol altına alınması amaçlanır (1). Çatlak oluşumunun tedavisi ve önlenmesinde başvurulabilecek çeşitli uygulamalar mevcuttur: (4)

Kendi içerisinde çeşitli riskleri bulunan çatlak tedavisi yöntemleri arasından size en uygun olanın hangisi olduğu konusunda uzman hekimlerden yardım almanız önerilir (4).

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.


Aradığın sağlıklı yaşam önerileri