Çocuk Gelişimi için Oyun ve Aktivite

Okul öncesi dönemdeki bir çocuğun, küçük bir Einstein olacağı garanti edilemez. Ancak 3 ila 5 yaş arası çocuklar için belirli aktivitelerin ve oyunların beyin fonksiyonları için erken bir başlangıç sağladığı ve onları öne geçirdiği bilinmektedir.
2 yaşına kadar çocukların beyinleri her gün büyük bir hızla büyür. Dil ve motor becerileri bu dönem hiç olmadığı kadar hızlı gelişir. Ancak 3 ila 5 yaş arasında beyindeki bu büyüme yavaşlar. Bunun yerine beyin, farklı bölgelerinde sayısız bağlantı kurmaya başlar.
Okul öncesi çocuklar bulundukları dünyayı tanımaya odaklanırlar. Zihinleri problem çözme becerileri geliştirir ve anlaşmayı sağlamak için dili kullanırlar. Ayrıca yine bu dönemde nişan alma ve topa vurma gibi hareketler yapmak için vücutlarını koordine etmeyi de öğrenirler (1).


Çocuklar İçin Oyunun ve Aktivitenin Faydaları Nelerdir?

Oyun ve aktivite bir çocuğu eğlendirmenin ötesinde görevlere sahiptir. Bunlar, çocukların bilişsel, fiziksel, sosyal ve duygusal olarak gelişimini destekler.
Peki, çocuklar oyun oynayarak veya aktivite yaparak nasıl öğrenirler? Cevabı basittir. Oyun, çocuklara gördüklerini taklit ettirir ve becerilerini uygulayabilme olanağı verir. Yaratıcılık için çocuklara bir çıkış sağlar. Bunlara ilave olarak, çocukların çevreleriyle nasıl iletişim kuracaklarını öğrenmelerini sağlar. Aktiviteler, bedenlerini tanımalarına olanak tanır ve sağlıklı bir vücut için spor yapmaya teşvik eder (2).

Oyun oynarken çocuklar fiziksel ve sosyal çevrelerinde gezinirler, aynı zamanda yeni gerçeklikleri inşa ederler. Sorunları çözme, sevilme hissi, güven duyma gibi olguları test ederler. Bir çalışma, nörolojik olarak oyunun kortizolü (stres kimyasalı) uyarmadan "savaş ya da kaç" tepkisini harekete geçirdiğini göstermiştir. Bu da tehlike ile başa çıkmanın hızlı bir yolunu geliştirir (3).
Oyun oynamak aynı zamanda çocuklar için biriken enerjiyi serbest bırakmanın eğlenceli bir yoludur. Bu enerjiyi atmak, diğer sorumluluklara odaklanmalarını ve daha iyi uyku çekmelerini sağlar (4).


Fiziksel faydalar

Fiziksel aktivite, çocukların ince ve kaba motor becerilerinin gelişimini destekler. Mekan ve hareket ilişkisi kurmalarını sağlar. Motor planlama becerilerini, denge kurma becerilerini geliştirir. Yeterli hareket eden çocuk dayanıklılık, esneklik ve beden farkındalığı kazanır.
Fiziksel aktiviteler için koşma, zıplama, yüzme, dans, bisiklete binme ve ağaca tırmanma örnek gösterilebilir. Bu tür aktivitelerde, temel güvenlik önlemleri unutulmamalıdır.


Sosyal faydalar

Oyun ve aktivite, sosyal gelişim için de önemlidir çünkü çocukların iletişim yeteneğini geliştirir.
Bunlar sayesinde çocuklar, sosyal beklentiler ve kurallar hakkında bir anlayış geliştirir. Oyunlar, düşünce ve fikirleri paylaşmak, dinlemek ve anlaşmak için uygun ortamlar oluşturur.


Bilişsel faydalar

Oyun, sağlıklı gelişim için gereklidir ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirir. Belleği güçlendirir, çocukların sebep ve sonuç ilişkisi kurmasını sağlar. Çocukların bulundukları dünyayı ve içindeki rolleri anlamalarına yardımcı olur.
Oyun ayrıca çocuklar için ilham kaynağıdır. Rol yapma, yaratıcı olma ve hayal kurma konusunda oyunlardan yararlanırlar. Yaratıcı, açık uçlu oyunlar, çocukların kavramsallaştırmasına, beyin fırtınası yapmasına ve eleştirel düşünmesine yardımcı olur.


Duygusal faydalar

Ek olarak, oyunlar ve aktiviteler çocukların duygularını anlamalarına ve bunları işlemelerine yardımcı olur. Örneğin bir çocuk, oyunu kaybettiğinde üzüntü, öfke ve kederi yaşamayı öğrenir (2).
Oyun oynamak aynı zamanda güven oluşturur ve çocukların kimliklerinin ve öz saygılarının gelişmesini sağlar. Fiziksel bir aktivite yaptıklarında bedenlerine güvenmeyi öğrenirler, kendilerini geliştirmek isterler.
Çocukların yaşına uygun oyunlar oynaması ve fiziksel aktiviteler yapması gelişimi için çok önemlidir. Çocukların sağlıklı bir birey olabilmesi için oyun ve aktivitelere zaman ayrılması, uygun ortamlar oluşturulması ve çocukların bu anlamda desteklenmesi gerekir.

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.


Aradığın sağlıklı yaşam önerileri