Büyüme ve gelişmenin sağlanması, metabolizmada yapı ve onarım faaliyetlerini sürdürülmesi ve vücut sağlığının korunması için tüm besinlerin vücuda alınmasına beslenme denir. Sağlıklı bir hayat için yeterli ve dengeli beslenme şarttır. Sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlığı çocukluk yıllarında kazanılır. Özellikle büyüme ve gelişme çağındaki çocukların yeterli beslenmeleri önem taşır. Metabolizmanın temel işlevlerini yerine getirebilmesi için enerji gereklidir. Vücuttaki her 1 gram artış için 3-5 kalori enerji harcanır. İhtiyaç duyulan enerji, karbonhidrat, protein ve yağlardan elde edilir. Vücut için gerekli olan karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve mineraller her gün yeterli miktarda alınmalıdır ⁽²⁾.

Sağlıklı ve dengeli bir diyette günlük besin oranlarının %50'si karbonhidrat, %30-35’i yağ ve %10’u da protein olmalıdır ⁽³⁾. Çocuklarda besin gereksinimi yetişkine göre farklıdır. Çünkü çocukluk yılları enerji harcamasının en yüksek olduğu dönemdir. Aynı zamanda yeni oluşan dokular için protein, vitamin ve mineral ihtiyacı çok fazladır ⁽⁴⁾.

Çocuklarda beslenme yaşa, cinsiyete, kiloya ve çocuğun aktifliğine göre değişiklik gösterir. Bu nedenle her çocuğun ihtiyacına ve dönemine uygun beslenme programı oluşturulmalıdır. Çocukların beslenme düzeninde günlük en az 4 öğün bulunmalıdır ⁽⁵⁾. Oyun çağı olarak adlandırılan 1-3 yaş arası çocuklarda fiziksel ve zihinsel büyüme ve gelişme hızla devam eder. Bu dönemde çocukların yeterli beslenmesi kadar hayat boyu devam edecek beslenme alışkanlıkların kazandırılmasında önemlidir. 1-3 yaş grubu çocuklarda şeker-yağ oranı yüksek, besin değeri düşük olan gıdalardan uzak durulmalı, meyve süt ve süt ürünlerine daha çok ara öğünlerde yer verilmelidir ⁽⁶⁾. Okul çağındaki çocuklarda ise büyüme ve gelişme en üst seviyededir. Bu dönemde fiziksel olarak oldukça aktif olan çocuklar duygusal gelişim de yaşar. Yeterli ve dengeli besin tüketimi, tüm gelişim süreçlerini olumlu etkiler.

• Süt ürünleri, tahıllar, meyveler, sebzeler ve et ürünlerinin gerekliliğini eğlenceli oyunlar veya çizimler ile çocuğunuza öğretebilirsiniz.
• Günün en önemli öğünü olan kahvaltıda, besin değeri yüksek ve sağlıklı gıdalar tercih etmelisiniz.
• Gelişim çağındaki çocukların içecek tercihleri de çok önemlidir. Şeker içeriği yüksek, asitli içecekler yerine süt, ayran gibi kemik gelişimini destekleyen içecekler tercih etmelisiniz. Süt sevmeyen çocuklar için süte bal, kakao veya tarçın ekleyebilirsiniz. Hazır meyve suları yerine vitamin içeriği yüksek taze sıkılmış meyve sularını denemelisiniz.
• Çocukların sağlıklı gelişiminde ana öğünler kadar ara öğünler de önemlidir. Ara öğünleri kek, poğaça gibi yüksek kalorili atıştırmalıklarla geçiştirmek yerine ev yapımı bir sandviç veya bir porsiyon meyve tercih edebilirsiniz.
• Et, sebze ve meyve tüketimi dengeli olmalıdır. Birçok çocuk için vazgeçilmez yiyecekler arasında yer alan köfte, tavuk gibi besinlerin aşırı tüketimi kilo artışına neden olabilir. Bu sebeple bir öğün et, bir öğün sebze tercih edilmeli, öğünler meyve ile desteklenmelidir.
• Düzenli beslenme alışkanlığı kazandırılmasına sofra düzeninin de önemi vardır. Her akşam aynı saatte aile bireyleriyle yenilen yemek hem aile içi ilişkileri güçlendirir hem de çocuğa beslenmenin önemini öğretir.
• Çocuklar besin değeri düşük ve zararlı birçok atıştırmalığa kaşı koyamayabilir. Bu gıdalara sert yasaklar koyup onları daha cazip hale getirmeden; zararlarını anlatıp, çocukların beslenme düzeninden yavaş yavaş çıkarabilirsiniz.

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.