Hareketsiz mi kalıyorsun?

Hareketsiz mi kalıyorsun?

Hareketsiz yaşam tarzı tıp literatüründe sedanter yaşam olarak geçer. Sedanter kelimesinin kökeni Latince sedere yani oturma anlamına gelir. Gündelik yaşamın gereklilikleri toplumu hareketsizliğe ve oturarak yaşamaya itmektedir. Günlük fiziksel aktivite süresi sadece kısıtlanmakla kalmayıp, sosyal alanlarda, arabada, işte, evde uzamış oturma süresi sağlık için ciddi bir tehdit oluşturur.
Fiziksel aktivite kavramı, hareketi sağlayan iskelet ve kas sisteminin kullanımı ile enerji harcanmasıyla sonuçlanan bedensel hareket olarak değerlendirilir. Dünya Sağlık Örgütü, 18-64 yaş arası bireylerin, haftada en az 150 dakika orta şiddette olmak üzere veya haftada en az 75 dakika şiddetli aerobik egzersiz çalışmalarını önermekte ve aktivite süresinin bir kerede en az 10 dakika olması gerektiğini vurgulamaktadır. Haftalık minimum 150 dakikalık egzersiz günde 30 dakika olacak şekilde 5 gün gerçekleştirilebilir. 30 dakikalık fiziksel aktivite hedefine, ulaşım araçları yerine yürümek veya bisiklete binmek, asansör yerine merdivenleri kullanmayı tercih ederek ulaşılabilir.


Bunlara dikkat etmeyi unutma!

Uzun süreli hareketsiz yaşam tarzı sağlığı ve hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyen unsurların başında gelir (3). Kilosu sağlıklı düzeyde olan ancak hareketsiz yaşam tarzına sahip bireyler, kardiyovasküler sistem ile ilişkili sağlık problemlerinde obez kişilerle benzer risk oranına sahiptir (4). Fiziksel aktivite ile sadece bedenen değil psikolojik iyilik hali de elde edilir (1). Egzersizle birlikte kişi kendini daha enerjik hisseder, bilişsel fonksiyonların korunması sağlanır ve demans gelişim riski azalır (1). Tip 2 Diyabet (şeker hastalığı) gelişimi için risk faktörlerinin başında obezite ve hareketsiz yaşam bulunur (5)

Fiziksel aktivite, vücutta anatomik yapıya uygun duruş pozisyonunu (postür) korur, denge reflekslerini geliştirir ve eklemlerin esnekliğinde olumlu etki yapar (7).

Düzenli fiziksel aktivite ve egzersiz vücudun birçok sisteminde iyilik hali sağlar (1):
 
  • Dinlenme halinde kan basıncında (istirahat halindeki yüksek tansiyon) azalma,
  • Solunum kapasitesinde artış (7),
  • Kanda kolesterol ve trigliserit düzeyinde azalma ile damar tıkanıklığı riskinde azalma (7),
  • Özellikle karın ve bel çevresinde olmak üzere düşük vücut yağ oranı,
  • Kas hücrelerinin fiziksel aktivite için gerekli enerjiyi kan dolaşımındaki şekerlerden sağlamasıyla vücudun insülin ihtiyacında azalma,
  • Kronik hastalıklar ile vücutta görülen inflamasyonda azalma,
  • Yüksek düzeyde aktivite ve fitness yapan kişilerde koroner arter hastalığı bağlantı ölüm riskinde azalma,
  • Kemik mineral yoğunluğunun korunması ile birlikte, osteoporoz yani kemik erimesi gelişiminin kontrolü (1) (7),
  • Metabolizmanın hızlanması sayesinde kilo alımını engelleme (7),
  • Vücudun tuz, su ve mineral dengesini sağlama (7),
  • Kolon ve göğüs kanseri ve safra kesesi gibi hastalıklara yakalanma riskinde azalma,
  • Kaygı ve depresyonun görülme ihtimalinde azalma.

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.


Aradığın sağlıklı yaşam önerileri