Yorgunluğu Azaltmak

Yüksek tempolu modern yaşam sırasında kişilerin zaman zaman kendini yorgun hissetmesi doğal kabul edilen ve sık karşılaşılan bir şikayettir. Yorgunluğun altta yatan nedeninin tam olarak ortaya konması her zaman mümkün olmayabilir.


Yorgunluk Nedenleri Neler Olabilir?

Yorgunluk neredeyse her 3 kişiden 1’inde ortaya çıkabilen ve oldukça yaygın görülen bir durumdur (2). Bu durum genellikle çeşitli yaşam tarzı faktörlerine bağlı olarak meydana gelir (2):

  • Yüksek Miktarda İşlenmiş Karbonhidrat Tüketimi:
Karbonhidratlar önemli bir enerji kaynağıdır ancak aşırı düzeyde rafine karbonhidrat ürünlerinin tüketimi gün içerisinde yorgun olarak hissetmenize neden olabilir (2). Karbonhidrat tüketimi sonrasında kan şekerinde hızlı bir yükselme meydana gelir (2). Yükselen kan şekeri pankreastan insülin hormonunun salgılanmasını tetikler ve bu hormon vasıtasıyla kan şekeri hücrelerin içerisine geçer ve kan şekeri hızla düşer. (2).
Kan şekeri düzeyindeki bu dalgalanmalar kişinin kendisini bitkin olarak hissetmesine neden olabilir (2). Öğünler ve atıştırmalar sırasında şeker ve işlem görmüş karbonhidrat tüketimini sınırlamak enerji seviyesinin yükselmesine katkıda bulunabilir (2).
  • Uyku Kalitesi ve Süresi:
Yeterli uyku alınamaması yorgunluğa yol açabilecek nedenlerin başında gelir (2). Bunun nedeni uyku sırasında vücudun metabolizma ve enerji seviyesi üzerinde düzenleyici etkili hormonları üretmesinden kaynaklanıyor olabilir (2).
  • Günlük Kalori İhtiyacının Karşılanmaması:
Düşük kalorili beslenme planları kişinin kendisini yorgun hissetmesine neden olabilir (2). Kalori, besinlerin enerji içeriğini ifade eden bir birimdir (2). Günlük önerilen miktarın altında kalori alma sonucunda metabolizma yavaşlayabilir dolayısıyla bu durum enerji düzeyinin azalmasına ve bitkinlik şikayetinin oluşmasına neden olabilir (2).
Bu nedenler dışında günlük gerekli düzeyde sıvı tüketmemek, yeterli miktarda protein almamak ve yüksek stres düzeyi gibi faktörler de yorgunluğa yol açabilir (2).


Yorgunluğu Azaltmak İçin Öneriler Nelerdir?

Yorgunluk, yaşam tarzı faktörlerine bağlı olarak ortaya çıkması halinde çeşitli uygulamalar ile olumlu yönde değiştirilebilecek bir problemdir (3):

  • Uyku süresi ve kalitesinin artırılması
  • Stres düzeyinin kontrol altına alınması
  • Düzenli egzersiz yapılması
  • Tütün ve alkol kullanımından sakınılması
  • Besleyici, dengeli ve sağlıklı bir beslenme programı oluşturulması
  • Şeker içeriği yüksek ürünlerin tüketiminden kaçınılması
  • Günlük yeterli düzeyde su içilmesinin sağlanması
  • Kafein içeren içecek tüketiminin sınırlandırılması (1)
  • Gün içerisinde oturularak geçirilen sürenin azaltılması (1)
  • Vücudun enerji üretiminde karbonhidratlara alternatif olarak yağ asitlerini kullanabilmesi önemlidir (4). Vücutta sağlıklı enerji oluşumunda, yağ asitlerinin tüketilmesi amacıyla kaslardaki metabolik süreç rol alır. Kas hücrelerinde bu süreçte enerji metabolizması için yağ asitlerinin mitokondri organeline taşınmasında görev alan bazı maddeler, kırmızı et ve balık etinde yüksek miktarda bulunur(5).

Özellikle seyrinde iyileşme görülmeyen sürekli yorgunluk durumlarında sağlık kuruluşlarına başvurarak hekimlerden yardım almayı ihmal etmeyiniz. (1).

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.


Aradığın sağlıklı yaşam önerileri