Motor becerilere, hayatımızın temelini oluşturan fiziksel aktiviteleri gerçekleştirmemizi sağlayan yetenekler demek mümkün. İnce ve kaba motor beceriler olarak ikiye ayrılan bu beceriler, bir insanın hayatında bebeklikten itibaren gelişmeye başlar.

“Peki, nasıl?” diyorsanız bir bebeğin büyüme sürecini gözlemleyerek, motor becerilerin nasıl geliştiğini anlayabiliriz. Çünkü bebekler, önce emeklemeye başlar, ardından yürümeyi öğrenir ve zamanla ellerini daha hassas ve dengeli bir şekilde kullanmayı başarır. Bu büyüme aşamalarındaki fiziksel kabiliyetin değişimi de aslında motor becerilerin gelişimi sayesinde gerçekleşir.

Tabii ki çocuklar büyüdükçe ve kasları güçlendikçe motor beceriler de doğal olarak gelişir. Ancak çeşitli aktiviteler ile motor becerilerin gelişimine katkı sağlanabilir. “Motor becerileri geliştirme için hangi aktiviteler uygulanabilir?” diye merak ediyorsanız şimdi, çocukların ince ve kaba motor becerilerini geliştirmeye katkı sağlayacak aktiviteleri incelemeye başlayalım.

Motor becerileri geliştirici aktiviteleri, tabii ki motor beceri çeşidine göre incelemekte fayda var. Çünkü motor beceri çeşidine göre becerinin kapsadığı kas grupları ve hareketler değişir.

İlk olarak kaba motor becerileri geliştiren aktiviteleri inceleyelim. Kaba motor beceriler, genel olarak büyük kas gruplarını kullanan fiziksel aktiviteleri içerir. Bu aktiviteleri ise şu şekilde sıralamak mümkün:

Kaba motor becerilerinin gelişimi, denge ve fiziksel koordinasyonla ile doğrudan bağlantılı eylemleri kapsar. Bisiklet sürme de bu eylemlerin gelişimini destekleyen aktivitelerden biri. Çünkü bisiklet sürerken çocukların vücudunu kontrol ederek dengede kalmaları gerekir. Bu nedenle bisiklet sürmek, çocukların denge ve koordinasyon becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.

Futbol, basketbol ve voleybol gibi top oyunları, çocukların el-göz koordinasyonunu geliştirirken kasların daha etkin kullanılmasına olanak tanır. Aynı zamanda bu oyunlar, çocukların hızlı düşünme ve hareket etme becerilerini artırarak fiziksel aktiviteyi daha eğlenceli hale getirebilir.

Dans, çocukların vücut koordinasyonunu artırmasına yardımcı olurken esnekliklerini de geliştirebilir. Aynı zamanda müzikle birlikte hareket etmek, çocukların ritim duygularının gelişmesine de katkı sağlar.

Yüzme, tüm vücut kaslarını çalıştıran ve fiziksel kabiliyetin gelişmesi için etkili bir aktivite. Bu nedenle çocuklar yüzme sırasında hem vücut koordinasyonlarını hem de fiziksel dayanıklılıklarını geliştirebilir.

Hem eğlenceli hem de gelişimi destekleyici bir aktivite olan ip atlama, çocukların büyük kas gruplarının çalışmasını sağlar. Böylece kaba motor becerilerinin gelişimine katkı sağlayarak çocukların fiziksel koordinasyonun gelişimine yardımcı olur.

Kaba motor becerilere katkı sağlayan farklı etkinlikleri keşfettiğimize göre şimdi, ince motor etkinliklerine geçelim.

İnce motor becerileri, eller, parmaklar, dudaklar, dil ve gözler gibi bölgelerdeki hareketleri kontrol eden daha küçük kas gruplarının gelişimini kapsar. Buna göre ince motor becerileri geliştirmesine katkı sağlayan bazı aktiviteleri de şu şekilde sıralayabiliriz:

Çocukların rengarenk boyalarla hayal dünyalarını yansıttıkları boyama yapmak, çocuklar için sadece eğlenceli bir etkinlik değil, aynı zamanda ince motor becerilerini geliştiren bir aktivite. Özellikle sınırlı boyama imkanı sunan boyama kitapları ile çocuğun boyama yapmasını sağlamak, el ve bilek kaslarının gelişmesine yardımcı olur. Boyama kitapları dışında düz bir kağıda geometrik şekiller çizmesi de çocukların el ve parmak kaslarının gelişimine katkı sağlar.

Çocukların oyun hamurları ile oynaması ve şekiller yapması, el ve kol kaslarının güçlenmesine yardımcı olan bir diğer aktivite. Çünkü oyun hamuru ile oynamak, sıkma, germe, yuvarlama gibi pek çok harekete imkan tanıdığı için ince motor becerilerinin gelişimini her açıdan olumlu yönden etkiler.

Tabii ki puzzle yapmak, her yaş grubu için eğlenceli bir aktivite. Farklı parça sayısındaki ve konseptlerdeki puzzlelar sayesinde her yaş grubundan çocuğun gelişiminine puzzle ile destek sağlabilir. Çünkü az ya da çok parçalı fark etmeksizin puzzle çeşitlerinin parçalarını birleştirmek, el ve göz koordinasyonu gerektirir. Bu da çocukların ince motor becerilerini gelişimine yardımcı olur.

Origami ve kağıt katlama da çocukların el becerilerini geliştiren yaratıcı etkinliklerden biri. Çocukların kağıt katlama işlemi sırasında hem adımları takip etmesi hem de el ve parmaklarını incelikle kullanması gerekir. Bu da çocukların problem çözme yeteneklerinin gelişmesine katkı sağlarken el-göz koordinasyonu ve parmak hassasiyetinin gelişmesine yardımcı olur.

Boncuk dizme ve ip geçirme gibi aktiviteler, çocukların el-göz koordinasyonunu ve parmak hassasiyetini artırmaya yardımcı olur. Çocukların boncukları ipe dizerken ve ipi deliklerden geçirirken dikkatli olması ve parmaklarını hassas bir şekilde kontrol etmesi gerekir. Bu süreç, çocukların parmak kaslarının güçlenmesine ve el becerilerinin artmasına katkı sağlarken aynı zamanda çocukların odaklanma yeteneklerinin gelişmesine

Tüm bu aktiviteler sayesinde çocukların motor becerilerinin gelişimine katkı sağlayabilirsiniz. Çocukların motor beceri gelişimi hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz “Çocuklarda Motor Beceriler Hakkında Bilinmesi Gerekenler” yazımızı okuyabilirsiniz.

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.