Sağlıklı Bir İskelet Sistemi

İskelet sistemi, vücudun kemik, kıkırdak, tendon ve ligament gibi bağ doku yapılarını bünyesinde barındırır. Vücut ağırlığının ise yaklaşık olarak 5’te 1’ini oluşturur. Yetişkin iskelet sisteminde 206 adet kemik bulunur. Çocuklarda bu rakam daha yüksektir çünkü kafatası gibi birçok kemik, zaman içerisinde ayrık kemiklerin birleşmesi sonucunda meydana gelir.


İskelet Sisteminin Fonksiyonları Nelerdir?

İskelet sisteminin temel fonksiyonu vücut yapılarının desteklenmesidir (1). Örnek olarak omurilik kanalını içerisinde barındıran omurga, başın ve gövdenin dengelenmesini sağlar (1). Bacaklar özellikle kişi ayaktayken vücudun yük taşıyıcısı ve destekleyicisi olarak işlev görür (1).
İskelet sisteminin destek özelliği dışında birçok farklı fonksiyonu da mevcuttur:

  • İç organların yaralanmalardan hasar görmesini engelleme,
  • Hareket etme yeteneğini sağlama,
  • İçerisinde bulunan kemik iliği üzerinde kan hücrelerinin sentezlenmesini gerçekleştirme,
  • Kalsiyum ve fosfor gibi çeşitli vücut işlevlerinde görevli mineralleri depolama.

Çeşitli sağlık problemlerine bağlı olarak iskelet sistemi yapıları hasarlanabilir ve fonksiyonları olumsuz yönde etkilenebilir (1). Genellikle travmalara bağlı olarak meydana gelen kemik kırıkları iskelet sistemini olumsuz yönde etkileyebilecek durumların başında gelir (1). Yaralanmalar dışında, D vitamini eksikliğine bağlı olarak da oluşabilecek metabolik kemik hastalıkları, artritler (eklem iltihaplanması), kanser ve kifoz, lordoz, skolyoz gibi omurga patolojileri sonucunda da iskelet sistemi fonksiyonları olumsuz yönde etkilenebilir (1).

İskelet sistemi rahatsızlıkları, bu sistem içerisindeki kemik, kas, eklem ve ligamentler gibi bağ doku elemanlarını direkt olarak etkileyen hastalıklardır (2). Bu yapıların hasarlanması sonucunda kas iskelet sistemi ağrısı temel bir belirti olarak karşımıza çıkabilir (2). Ağrının derecesi, etkilenen yapı ve bulunduğu vücut bölgesine göre değişkenlik gösterir (2). Kemik ağrıları genel olarak daha keskin, batıcı tarzda ve derinden geliyormuş gibi hissedilebilir (2). Kas ağrıları, yoğun şekilde hissedilebilen ağrı türüdür ve kasların kuvvetlice kasılması sonucu oluşan kramp durumuna bağlı ise kısa süreli olarak meydana gelir (2). Travmalara bağlı olarak oluşan tendon ağrısı keskin bir acı olarak hissedilebilir (2). Tendon problemleri ile ortaya çıkan ağrı bu bölgenin hareket ettirilmesi ile kötüleşirken dinlendirilmesi halinde ise genellikle iyileşme eğilimindedir (2). Eklem ağrıları vücudun herhangi bir ekleminde meydana gelebilir ve oldukça sık karşılaşılan bir problemdir (3). Eklem ağrısı yaralanmalara bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi artrit gibi rahatsızlıkların seyri sırasında da oluşabilen bir belirtidir (3).


İskelet Sistemi Sağlığı İçin Öneriler Nelerdir?

Sağlıklı bir iskelet sistemi, yaşam kalitesi için oldukça önemli bir konudur (4). Çocukluk, ergenlik ve erken erişkinlik döneminde devam eden kemik yapımı kişi 30 yaşına bastığında doruk kütlesine ulaşmış olur (4). Yapım dönemi sırasında meydana gelebilecek problemler, kişinin kemik kütlesinin düşük olması ve kemik kırığına yatkınlığı artırması nedeniyle dikkatli olunmalıdır (4).
Bu duruma karşı hekimlerin bilgisi ve önerisi dahilinde yapılacak çeşitli uygulamalar sayesinde iskelet sisteminin normal fonksiyonlarının desteklenmesi sağlanabilir: (4)

  • Bol sebze tüketmek,
  • Güçlendirme egzersizleri yapmak,
  • Kalsiyum içeriği zengin besinler tüketmek,
  • Günlük gereken kalori miktarına uygun beslenmek,
  • Sağlıklı bir vücut ağırlığına sahip olmak,
  • Magnezyum ve çinko mineralinden zengin gıdalar tüketmek.

*Burada yer alan bilgiler bir sağlık profesyoneline danışmanın yerine geçemez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza ve/veya eczacınıza danışınız.


Aradığın sağlıklı yaşam önerileri