Duruş Bozukluğu Nedir? Postür Bozukluğu Nasıl Düzeltilir?

Postür; iskelet, kas ve eklemlerin yerçekimine karşı dengeli hizalanmasını ifade eder. Günlük hayatta doğru postür alışkanlıkları, kas-iskelet konforunu destekleyebilir, ağrı ve yorgunluk hissini azaltmaya yardımcı olabilir.

Postür, vücudun ayakta durma, oturma ve hareket sırasında aldığı nötr dizilimi anlatır.
Dengeli postür; eklem yüklenmesini azaltır, kas aktivasyonunu dengeler, nefes ve dolaşımı destekler.

Günlük yaşamda doğru postürün rolü

Uzun süreli masa başı, ekran kullanımı ve tekrarlayan hareketlerde mikro molalar ve ergonomik ayarlar konforu destekleyebilir. Nötr baş–boyun, omuzların gevşek aşağı-geri, kaburgaların nötr, karın–kalça–diz–ayak hizasının korunması katkı sağlar.

Yanlış duruşun vücuda etkileri

Kas gerilimleri, tetik nokta hassasiyetleri, hareket açıklığında azalma ve yorgunluk hissinde artış gözlenebilir. Bazı bireylerde baş ağrısı ve odaklanma güçlüğü eşlik edebilir.

Aşağıdaki tiplerin her birinde şiddet ve etkilenim kişiye göre değişir.
 

Kamburluk (Artmış torasik kifoz)

• Omuzların öne düşmesi, sırtın yuvarlanması görülebilir.
• Göğüs kaslarında kısalma, sırt–skapula çevresinde zayıflık eşlik edebilir.

Lordoz (Artmış bel çukuru)

• Bel kavsinin belirginleşmesi ve pelvisin öne devrilmesi izlenebilir.
• Kalça fleksör kısalığı ve karın–gluteal zayıflık katkı sağlayabilir.

Skolyoz (Omurgada üç boyutlu eğrilik)

• Omuz/kalça asimetrisi ve sırt kaburga çıkıntısı görülebilir.
• Tanı ve izlem için sağlık profesyoneli değerlendirmesi önceliklidir; egzersiz ve ergonomi destekleyici olabilir.

• Sırt, bel ve boyun ağrıları
• Omuz ve kalça dengesizlikleri, bir tarafa yük verme alışkanlığı
• Yorgunluk, dikkat dağınıklığı, uzun oturma sonrası tutukluk

• Uzun süre oturarak çalışma ve hareketsizlik
• Yanlış egzersiz alışkanlıkları (aşırı yük, tek yönlü çalışma)
• Kas zayıflıkları ve dengesizlikleri (ör. çekirdek/kalça stabilitesi)
• Günlük alışkanlıklar: Telefonu aşağıda tutma, dizüstüne eğilme, ağır tek omuz çantası taşıma, yüksek topuklu ayakkabı vb.

Aşağıdaki başlıklar tedavi yerine genel beslenme dengesinin destekleyici unsurları olarak ele alınır. Kişisel düzey takibi ve doz planı için uzman görüşü yararlı olabilir.

• D vitamini: Normal kemiklerin korunmasına katkıda bulunur.
• Kalsiyum ve fosfor dengesi: Kalsiyum, normal kas fonksiyonuna katkıda bulunurken, fosfor normal kemiklerin korunmasına katkıda bulunur.
• Magnezyum: Normal kas fonksiyonuna katkıda bulunur.

Düzenli egzersiz ve esneme hareketleri

• Günlük mikro rutinler:
  • Göğüs açıcı germe, torasik mobilizasyon (köprü/foam roller), skapula retraksiyon egzersizleri → omuz hizasını destekler.
  • Çekirdek (core) stabilizasyon: Plank varyasyonları, dead bug, yan plank → bel-omurga kontrolüne katkı sağlar.
  • Kalça çevresi güçlendirme: Glute bridge, clam shell, band yürüyüşleri → pelvis hizasını destekler.
  • Kademeli ilerleme ve ağrısız aralıkta çalışma önemlidir.

Doğru oturma, yürüme ve ayakta durma alışkanlıkları

• Oturma: Ayak tabanı yere tam temas, diz-kalça ~90°, bel boşluğunu küçük bir destekle nötr hizada tutmak.
• Yürüme/ayakta durma: Baş dik, çene hafif geri, omuzlar gevşek; ağırlığı iki ayağa eşit dağıtmak.
• Telefon/Ekran: Ekranı göz hizasına yükseltmek, telefonu göğüs hizasında tutmak boyun yükünü azaltmaya yardımcı olur.

Ergonomik çalışma ortamı oluşturma

• Masa yüksekliği, koltuk sırt/oturum derinliği, ekran mesafesi ve klavye/fare hizasını kişiye göre ayarlamak konforu destekler.
• Zamanlama kuralı (ör. 20-8-2): 20 dk otur, 8 dk ayakta çalış, 2 dk kısa hareket/germe, dolaşım ve postür kontrolüne katkı sağlar.

Gerekli durumlarda fizyoterapi desteği

Uzamış ağrı, uyuşma/karıncalanma, belirgin asimetri veya fonksiyon kısıtı varsa bireyselleştirilmiş fizyoterapi değerlendirmesi ve egzersiz programı yararlı olabilir.

Örnek Günlük Mini Plan (esnek)

• Sabah (5 dk): Göğüs germe + omuz kürek sıkıştırma + kalça esnetme
• Öğle (3–5 dk): Torasik mobilizasyon + boyun/üst sırt nazik hareketler
• Akşam (8–10 dk): Core güçlendirme (plank/yan plank/dead bug) + kalça/hamstring esnetme